Wat je moet weten over merken

De slogan ‘Just do it’, de krokodil van Lacoste, de gele kleur van Zwitsal en de vorm van Toblerone-chocolade: wat hebben ze gemeen? Je zou het niet meteen denken maar al deze tekens zijn beschermde merken.  

Maar wat is dat nu juist, een merk? 

Een merk is een teken dat een onderneming gebruikt om haar producten of diensten te onderscheiden van de producten of diensten van andere ondernemingen. 

Daarnaast dient een merk ook om de kwaliteit van producten of diensten te waarborgen, om informatie te geven over de producten of diensten, om potentiële klanten aan te zetten tot het kopen van de producten of diensten, en om de reputatie van de merkhouder te versterken. 

Welke soorten merken bestaan er? 

Heel wat tekens (zoals woorden, namen, tekeningen, letters, cijfers, kleuren, vormen, geluiden, enz.) kunnen als merk geregistreerd worden. 

Zo zijn er onder meer: 

Welke rechten heb ik als merkhouder? 

Een merk geeft aan de merkhouder het recht om: 

• het merk zelf te gebruiken op de waren en diensten die men commercialiseert. 
• het merk over te dragen of er een gebruiksrecht (licentie) op te verlenen. 
• zich te verzetten tegen elke derde die het merk gebruikt zonder voorafgaande toestemming en een verbod te vragen aan de rechtbank; 

Hoe verkrijg ik een merk? 

Een teken kan enkel beschermd worden als merk indien het geregistreerd wordt.

• Als je enkel merkenbescherming wil in de Benelux, moet je een aanvraag indienen bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (https://www.boip.int/nl).
• Als je echter merkenbescherming wil in alle landen van de Europese Unie, moet je een aanvraag indienen bij het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (https://euipo.europa.eu/ohimportal/en/home). 

Om een merk te verkrijgen, moet je een taks betalen. Een merkregistratie voor de gehele Europese Unie is duurder dan voor de Benelux.

Kan elk teken beschermd worden als merk? 

Opdat een teken als merk beschermd kan worden, moet het voldoen aan 3 (negatieve) vereisten: 

1. Niet beschrijvend zijn voor de producten of diensten waarvoor de merkregistratie aangevraagd wordt. Bijvoorbeeld: een computerbedrijf kan het woord ‘apple’ als merk registreren omdat dat woord niet beschrijft welke producten of diensten een computerbedrijf aanbiedt, maar een fruitbedrijf kan het woord ‘apple’ niét registreren als merk omdat dat woord wél beschrijft welke producten een fruitwinkel aanbiedt.
2. Niet voorkomen op een lijst van wettelijk ‘ontoelaatbare’ tekens. Bijvoorbeeld: woorden met een racistische boodschap kunnen niet als merk geregistreerd worden.
3. Niet identiek zijn aan of lijken op een teken dat in de betrokken sector van de producten of diensten al eerder werd aangevraagd of geregistreerd door iemand anders. Bijvoorbeeld: wanneer een autofabrikant het teken ‘Audi’ wil registreren als merk, zal de huidige houder van het merk ‘Audi’ kunnen optreden tegen de autofabrikant.  

Hoe lang is mijn merk beschermd? 

In de Benelux en EU geldt een merkrecht gedurende 10 jaar vanaf de datum van de indiening van de aanvraag. Het merk kan echter onbeperkt verlengd worden met periodes van telkens 10 jaar. Dit gebeurt niet automatisch maar via een aanvraag tot hernieuwing en een nieuwe betaling. 

Moet ik een  ™ , ®  of © vermelden om merkbescherming te behouden? 

De symbolen ™ , ®  en © zijn afkomstig uit de V.S. en hebben juridisch geen enkele waarde binnen de EU. Het is dan ook absoluut niet noodzakelijk om ze bij je merk te vermelden om merkbescherming te verkrijgen of behouden. Desalniettemin kan het ® -symbool (dat staat voor ‘Registered’) een nuttig hulpmiddel zijn om derden ervan bewust te maken dat jouw teken geregistreerd is als merk en dat ze het niet mogen gebruiken. Het teken ™ en © staan in de V.S. respectievelijk voor een niet-geregistreerd merk en een auteursrechtelijk beschermd werk en zijn hier dus minder relevant. 

Is een merknaam hetzelfde als een handelsnaam en vennootschapsnaam? 

Hoewel ondernemingen vaak eenzelfde teken gebruiken als merk en handelsnaam, verschillen beide van elkaar. Bovendien is de handelsnaam van een onderneming niet per se gelijk aan haar vennootschapsnaam. 

Over Timelex

Advocatenkantoor Timelex is gespecialiseerd in (internationaal) intellectuele eigendom (IP), merkenrecht en auteursrecht. We helpen cliënten bij het opstellen en onderhandelen van verschillende soorten IP-gerelateerde contracten en wij staan cliënten bij in hun geschillen omtrent intellectuele eigendom. Neem contact op voor meer informatie.